L’antisémitisme, encore et toujours :
|
In gortn fun “plas de Vozh” in Pariz, zitsn tsvey fraynd oyf a bank, un eyner hot taynes tsum tsveytn : |
אין גאָרטן פֿון „פּלאַס דע װאָשז“ אין פּאַריז, זיצן צװײ פֿרײַנד אױף אַ באַנק, און אײנער האָט טענות צום צװײטן : |
|
– Vi kenstu leyenen aza antisemitishe tsaytung ? |
– װי קענסטו לײענען אַזאַ אַנטיסעמיטישע צײַטונג ? |
|
– Ikh vel dir gebn tsu farshteyen : |
– איך װעל דיר געבן צו פֿאַרשטײן : |
|
Shoyn in Poyln, ven ikh fleg leyenen a tsaytung, fleg ikh vern troyerik : di pogromen, di kozakn, der has kegn Yidn, der oyfshtayg fun natsizm… Un itst, iz do nisht beser : der antisemitizm vos blit vider oyf der gantser velt, der negatsionizm, di zhurnalistishe hetse kegn Yisroel un vos es vet zayn mit Yisroel… |
שױן אין פּױלן, װען איך פֿלעג לײענען אַ צײַטונג, פֿלעג איך װערן טרױעריק : די פּאָגראָמען, די קאָזאַקן, דער האַס קעגן ייִדן, דער אױפֿשטײַג פֿון נאַציזם… און איצט, איז דאָ נישט בעסער : דער אַנטיסעמיטיזם װאָס בליט װידער אױף דער גאַנצער װעלט, דער נעגאַציאָניזם, די זשורנאַליסטישע העצע קעגן ישׂראל און װאָס עס װעט זײַן מיט ישׂראל… |
|
Dos alts ken ikh nisht fartrogn ! |
דאָס אַלץ קען איך נישט פֿאַרטראָגן ! |
|
Nor ven ikh leyen di antisemitishe prese, shteyt geshribn az di ekonomye un di finantsn fun der gantser velt lign bay di Yidn in di hent, az di Yidn bahershn di komunitir-mitlen – di ra-dyo, di televizye, di prese – un oykh di meditsin, di kunstn… |
! נאָר װען איך לײען די אַנטיסעמיטישע פּרעסע, שטײט געשריבן אַז די עקאָנאָמיע און די פֿינאַנצן פֿון דער גאַנצער װעלט ליגן בײַ די ייִדן אין די הענט, אַז די ייִדן באַ-הערשן די קאָמוניקיר-מיטלען – די ראַדיאָ, די טעלעװיזיע, די פּרעסע – און אױך די מעדיצין, די קונסטן… |
|
Azoy… ven ikh leyen dos alts, bin ikh shtolts un gliklekh vos ikh bin a Yid ! |
אַזױ… װען איך לײען דאָס אַלץ, בין איך שטאָלץ און גליקלעך װאָס איך בין אַ ייִד ! |
Dans le square de la place des Vosges à Paris, deux amis sont assis sur un banc.
L’un d’eux reproche à l’autre :
Comment peux-tu lire un tel journal antisémite ?
Je vais t’expliquer :
Déjà en Pologne, quand je lisais le journal, j’étais déprimé :
Les pogromes, les cosaques, la haine des Juifs, la montée du nazisme…
Et maintenant ici, ce n’est pas mieux : l’antisémitisme qui à nouveau fleurit partout dans le monde, le négationnisme, le lynchage médiatique d’Israël et le devenir de ce pays…
Tout cela, m’est insupportable !
En revanche, dans la presse antisémite, on lit que l’économie et les finances mondiales sont entre les mains des Juifs, qu’ils ont la main sur les medias, la radio, la télévision, la presse – et aussi sur la médecine, sur les arts…
Alors… quand je lis tout ça, je suis fier et heureux d’être juif !
Vits tiré du recueil de vitsn qui vient de paraître : “Humour Yiddish”, de David et Jacqueline Kurc.
